 Wysłany: Sob 11:53, 20 Lut 2010 Temat postu: |
|
| U
Ujeżdżalnia - maneż, teren do ćwiczeń jazdy konnej. Ułan - szeregowiec w pułkach ułanów. Ułanka - dawny typ kurtki kawaleryjskiej z rabatami. Uwiąz - rzemień przypięty do ogłowia, zwinięty podczas jazdy, podczas postoju służący do przywiązywania konia. Uzda - ogłowie konia wraz z wodzami, kiełznem i uwiązem. Uździenica - rzemienie opinające głowę konia, składające się z dwóch policzków, nachrapnika, podbródka, wiązadła, podgardla. W Wachmistrz - stopień w kawalerii, odpowiednik sierżanta. Wędzidło - łagodnie działające kiełzno. Wężyk - haft ze srebrnego galonu na kołnierzach żołnierzy Wojska Polskiego, nawiązujący do czerwonych wężyków na mundurach żołnierzy Legionów Polskich. Wężyk generalski na czapkach i rękawach mundurów. Wodze - rzemienie trzymane przez jeźdźca przymocowane do kiełzna, służące do powodowania koniem. Woltyżerka - ćwiczenia gimnastyczne wykonywane na galopującym koniu. Z Zagon - działanie oddziału konnego na tyłach przeciwnika. Zastęp - grupa jeźdźców jeżdżąca na maneżu. Ż Żabka - skórzany uchwyt na szablę lub bagnet, umożliwiający przypięcie ich bezpośrednio do pasa w pozycji pionowej. |
|
| Wysłany: Sob 11:53, 20 Lut 2010 Temat postu: |
|
| S
Sakwa - torba, przeważnie skórzana, przyczepiona do siodła, na przedmioty wyposażenie jeźdźca i konia. Przy siodle symetrycznie umieszczano dwie sakwy. Saperka - łopatka noszona przy pasie, dawniej troczona przy siodle. Sekcja - najmniejszy oddział w kawalerii w skład którego wchodziło kilku ludzi, kilka sekcji tworzyło pluton. Siodło - część rzędu końskiego służąca jeźdźcowi do siedzenia. Siodło woltyżerskie - płaskie siodło bez łęków z uchwytami do uprawiania woltyżerki. Skok adiutancki - sposób siadania na konia, jeździec podchodzi do konia, chwyta lewą reką grzywę lub siodło i rzutem prawej nogi wskakuje na siodło. Strzelec konny - szeregowiec w pułkach strzelców konnych. Strzemię - metalowy element siodła wiszący na puślisku, służy do oparcia stopy jeźdźca. Sygnałówka - trąbka sygnalisty. Szabla - broń sieczna. Szarża - ostatnia faza natarcia w szyku konnym, wykonywana cwałem. Szasery - zwyczajowe określenie spodni wieczorowych z lampasami. Szaszka - typ szabli w armii rosyjskiej i radzieckiej, pochodzenia kaukaskiego, charakterystyczny jest ich sposób noszenia krzywizną do przodu, odwrotnie jak w przypadku szabli. Szewron - naszywka z galonu lub taśmy wełnianej w kształcie litery V, noszona na rękawach munduru. Sztyblety - trzewiki czarne lakierowane do spodni wieczorowych (szaserów). Sztylpy - kamasze skórzane okrywające golenie, noszone do trzewików zamiast butów z cholewami. Szwadron - jednostka taktyczna w kawalerii, składająca się z plutonów. Szwoleżer - szeregowiec w pułkach szwoleżerów, które od pułków ułanów różniły się wyłącznie nazwą i umundurowaniem (okrągłe czapki zamiast rogatywek). Szwoleżerka - potoczne określenie okrągłej garnizonowej czapki garnizonowej z barwnym otokiem noszonej w pułkach szwoleżerów. T Taczanka - czterokołowy lekki wózek, powożony z kozła (siedzenie powożącego), do przewozu ciężkiego karabinu maszynowego lub sprzętu łączności. Taczanka nowszego typu była łączona przegubowo z dwóch dwukołowych części. Temblak - skórzany lub ozdobny rzemień, zakończony chwastem przywiązany do rękojeści szabli, zakładany na przegub ręki jako zabezpieczenie przed zgubieniem broni. Rzemień na uchwycie lancy ułatwiający wożenie jej w marszu konnym. Terlica - szkielet siodła wojskowego. Trefle - pętle do sznura na czapkach wojsk wielkopolskich. Troczenie - rozmieszczenie na koniu przy siodle elementów wyposażenie żołnierskiego. Trzepaczki - potoczna nazwa naramienników oficerskich wprowadzonych w 1917 r. Tybinki - część siodła, płaty skórzane przymocowane do terlicy, chroniące nogi jeźdźca i boki konia. |
|
| Wysłany: Sob 11:52, 20 Lut 2010 Temat postu: |
|
| N
Napierśnik - część siodła, rzemienie nie pozwalające zsunąć się siodłu do tyłu. O Ogłowie - część uzdy upięta na głowie konia. Ogniomistrz - stopień w artylerii odpowiadający wachmistrzowi i sierżantowi. Ostrogi - metalowa część oporządzenia jeździeckiego wzmacniająca działanie łydek podczas jazdy konnej, przypinane paskami lub łańcuszkami do butów lub przybijane do obcasów. Owsiak - płócienny, parciany lub skórzany kiszkowaty worek na rezerwową porcję owsa, troczony do siodła. P Patka - naszywka na kołnierzu w kształcie zbliżonym do prostokąta, w barwie broni lub służby. Pauker - kotlarz, kotlista, muzyk grający na kotłach w kawalerii. Pelham - kiełzno stanowiące połączenie wędzidła i munsztuka, jego zaletą jest łatwość obsługi. Pierścienie - koła metalowe do ćwiczeń w pchnięciach lancą. Pionier - żołnierz oddziału pionierów, wcześniej oddziału technicznego. Pluton - w kawalerii najmniejszy oddział dowodzony przez oficera, składający się z kilku sekcji. W artylerii konnej z działonów. Pluton trębaczy - zwyczajowa nazwa nieetatowych orkiestr w kawalerii i artylerii konnej. Płomień - wyszywana lub haftowana ozdoba fanfar i trąbek w orkiestrach wojskowych. Podogonie - rzemienie niedopuszczające do przesuwania się uprzęży do przodu. Podpierśnik - patrz napierśnik. Podpinka - dwuczęściowy pasek przy czapkach opuszczany pod brodę celem zabezpieczenia czapki przed spadnięciem, podpinka z galonu jako ozdoba czapek, zwłaszcza oficerskich. Polówka - popularna nazwa miękkiej rogatywki polowej. Potnik - filcowy lub płócienny podkład pod czaprak, wchłaniający pot konia. Proporczyk - chorągiewka o charakterystycznym kształcie, przywiązywana do lanc, a następnie także noszona w pomniejszeniu na kołnierzu kurtek i płaszczy w oddziałach kawalerii, także na antenach wozów bojowych. Przodek - dwukołowa przednia, dyszlowa część pojazdu artyleryjskiego, do której doczepiano działo lub jaszcz. Wewnątrz pojemnik na sprzęt oraz część amunicji. Występował także przy nowszych typach taczanek ckm i łączności. Pułk - oddział taktyczny złożony z kilku szwadronów. Puślisko - rzemień do połączenia strzemienia z siodłem. R Rabaty - wyłogi, ozdobne część przednia kurtek ułańskich (ułanek), odmiennego niż mundur koloru. Rapcie - długie paski do przypięcia szabli u pasa w położeniu skośnym i luźno. Remont - młody koń wojskowy wymagający ujeżdżenia i przygotowania do służby. Rogatywka - polska czapka wojskowa o charakterystycznym kształcie, w kawalerii na rogatywkach garnizonowych umieszczano barwne otoki odpowiadające swym kolorem barwie pułku. Rotmistrz - stopień w kawalerii, odpowiednik kapitana. Rząd na konia - uzda i siodło z pełnym wyposażeniem, w zależności od potrzeb umożliwiające jazdę konną. Np. rząd wojskowy, sportowy. |
|
| Wysłany: Sob 11:51, 20 Lut 2010 Temat postu: |
|
| J
Jaszcz - pojazd konny służący do przewożenia amunicji w artylerii. Juk - siodło juczne służące do przewożenia na koniu ładunków, istniały np. juki pod ckm, amunicyjne, łączności, sanitarne, pionierskie. K Kanonier - stopień w artylerii, odpowiednik szeregowca. Kantar - patrz uździelnica. Karabinek - kbk, broń strzelecka o skróconej w stosunku do karabinu lufie i o mniejszej wadze, typowa dla kawalerii. Karwasze - skórzane obszycia spodni do jazdy konnej chroniące materiał spodni przed przetarciem. Kiełzno - wędzidło, munsztuk lub pelham. Metalowe części uzdy wkładane koniowi do pyska. Kitel - typ rosyjskiej oficerskiej kurki polowej. Koalicyjka - nazwa zwyczajowa paska noszonego przez prawe ramię przez oficerów jako część pasa głównego. Kocioł - perkusyjny instrument muzyczny używany w kawalerii zamiast bębnów, wożony przed siodłem kotlisty, występował w parach. Kokarda - oznaka w barwach narodowych noszona na czapkach lub mundurach wojskowych. Koniowiąz - belka przed stajnią zaopatrzona w metalowe kółka służące do przywiązywania koni. Koniowodny - żołnierz trzymający konie spieszonych jeźdźców lub prowadzący konie juczne. Kordony - sznury przy nakryciach głowy. Kotlarz - patrz pauker. Kotlista - patrz pauker. Krakus - w II RP członek konnego przysposobienia wojskowego. Kulbaka - zwyczajowe określenie siodła wojskowego, dawniej typ siodła. L Lampas - kolorowy pas sukna naszyty na zewnętrznym szwie spodni lub na ozdobnym czapraku. Lanca - broń drzewcowa złożona z grotu, drzewca i tylca, wyposażona w uchwyt, temblak i pętlę na nogę. Litaury - patrz kocioł. Luzak - jeździec prowadzący konie, a nie będący w szeregu, żołnierz opiekujący się koniem oficerskim. Ł Łęk - Łoza - rózga grubośći około półtora centymetra przeznaczona do ćwiczeń cięć szablą. Łozy ustawiano w rzędzie w odstępach kilkumetrowych, jeździec jadąc w galopie miał za zadanie ścięcie ich. M Maciejówka - typ miękkiej okrągłej czapki noszonej przez ułanów Legionów Polskich. Maneż - patrz ujeżdżalnia. Mantelzak - sukienny pokrowiec w postaci wałka na płaszcz i przedmioty osobiste, przeważnie ozdobny troczony za tylnym łękiem. W II RP w plutonach trębaczy element dekoracyjny. Munsztuk - jeden z rodzajów kiełzna, wzmacnia działanie wędzidła na pysk konia ułatwiając powodowanie nim. Muszkieterki - rękawice skórzane z mankietami wprowadzone do umundurowania oficerów kawalerii w roku 1936. |
|
| Wysłany: Sob 11:50, 20 Lut 2010 Temat postu: Słownik Kawaleryjski |
|
| A
Adiutant - oficer przeznaczony do dyspozycji wyższego dowódcy, w kawalerii II RP adiutant przysługiwał od stanowiska dowódcy pułku. B Bateria - oddział artylerii, w tym także artylerii konnej składający się z kilku plutonów. Bombardier - stopień w artylerii, w tym także artylerii konnej, odpowiednik starszego szeregowca. Brygada - związek taktyczny, w kawalerii złożony z kilku pułków jazdy oraz dywizjonu artylerii konnej, prócz tego w skład brygady zależnie od okresu wchodzić mogły różne oddziały towarzyszące jak np. pododdział pionierów, łączności, bateria przeciwlotnicza, batalion strzelców (piechoty). Buńczuk - chwast z ogona końskiego na drzewcu z ozdobną głowicą, nagroda przechodnia w kawalerii i artylerii konnej, w czasach Pierwszej Rzeczypospolitej oznaka władzy hetmańskiej. C Chochoł - słomiany manekin służący do ćwiczeń z białą bronią. Cięcie - rąbanie szablą, "Regulamin kawalerii" z roku 1931 dopuszczał stosowanie następujących cięć: z góry, w prawo, z dołu, dla kadry zawodowej także w lewo w dół. Czaprak - filcowy podkład pod siodło obszyty skórą lub ozdobnym materiałem. D Derka - gruby koc zastępujący przy niektórych typach siodeł czaprak. Dragoni - jazda walcząca pieszo, strzelcy konni, w II RP przez krótki okres czasu nazwa jazdy dywizyjnej, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie (po 1939) nazwa zmotoryzowanych pułków kawaleryjskich wchodzących w skład brygad pancernych. Dywdyk - ozdobny rodzaj czapraka, znacznie od niego większy, stosowany w orkiestrach na konie kotlistów. Dywizja - związek taktyczny w skład którego wchodzą brygady i oddziały towarzyszące. Dywizjon - w kawalerii dwa szwadrony, w artylerii konnej kilka baterii. Działon - najmniejsza jednostka artylerii złożona z działa z jaszczem i przodkami oraz z obsługi. E Etyszkiety - zakończone sznurami ozdobne sznury, pierwotnie służyły zabezpieczeniu czapki przed zgubieniem. F Fartuch - barwne okrycie kotłów w orkiestrach. Flankier - szperacz konny. Frencz - rodzaj kurtki oficerskiej z czterema dużymi naszywanymi kieszeniami. Furażerka - miękkie nakrycie głowy bez daszka. G Gomuła - masa gliniana do ćwiczeń w rąbaniu szablą. H Harcownik - kawalerzysta w luźnym szyku. Huzarzy - rodzaj lekkiej jazdy, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie jeden z pułków przyjął miano huzarów. |
|